Yeni yıla girdiğimizde, yani Dünya, Güneş etrafında bir turunu daha tamamlayınca geç kalktık ve eğlendik; Saat 12'yi vurduğunda kucaklaştık, şarkılar ve şiirler söyledik ve bu mutlu zamanı birlikte kutladık. Bu saate kadar bizi ayakta tutan elbette enerjimizdi. İçimizdeki yaşamsal enerjiden bahsetmiyorum. Evlerimizdeki ampulleri yakan elektrikten bahsediyorum. Fırsatın olmadığına inanmak zor. Ve hiçbir yolu olmadığı için, insanlar güneş battığında yatıp, doğduğunda kalkıyorlar. Ama şimdi enerjisi olan küçük güneşlerimiz var ve onları geç saatlere kadar ayakta kalmak için kullanabiliriz. Bazıları sadece oturmakla kalmıyor, çalışıyorlar. Yeni yıla girerken bile... Yola çıkmadan hemen önceki saatlerde, Çin'de doğuda yapay bir güneş yeniden ısınmaya başladı ve gerçek güneşin 5 katı sıcaklığında 1056 saniye koştu: 70 milyon derece. .Doğu kelimesini özellikle vurguladım, çünkü Çinlilerin yaptığı deneyin adı bu: EAST.İngilizce “Doğu” demek.Açılımı “Experimental Advanced Superconducting Tokamak.” Dünya’daki enerji problemini çözmek için yapılan deneylerden biri bu.Halkın daha iyi anlayabilmesi için de “yapay güneş” adı veriliyor.Çünkü sistem Güneş’in enerjisini yapay olarak Dünya’da üretebilmek için tasarlanmış.Normalde enerji nasıl üretiliyor?Bir şeyleri döndürüyorsunuz ve elektrik üretiyorsunuz.En basitinden bisikletin tekerleği dönüyor ve bir dinamo o mekanik enerjiyi elektrik enerjisine çeviriyor, bisikletin feneri yolumuzu aydınlatıyor.Kömürü yakıp, suyu ısıtıyorsunuz; ısınan suyu buhara dönüştürüyorsunuz, o buhar da büyük bir basınçla yine tekerlekleri döndürüyor ve enerji üretiyor.Bakma bana bunu sana bu kadar basit anlatırken, bu basit gibi görünen kavram artık bir devri kapatıp yeni bir devir başlattı. Bu basit prensibe göre çalışan buhar motorlarının ortaya çıkışı "sanayi devrimine" yol açtı. Bu devrim hala dalga dalga devam ediyor. Örneğin, şimdi dördüncü sanayi devrimi. Bunun hakkında konuşuyoruz, ama bence bu bir devrimden çok bir evrim. Yeni bir versiyon: Industry 4. Öte yandan, Dünya'nın büyük ulusları yeni bir gerçek devrim arıyor. Onu yönetenler için yeni dönemin liderleri olacak. Enerjiyi kontrol eden, Dünya'yı kontrol eder. Yeni enerji devriminin yarım yüzyıldan fazla bir süredir sürmekte olduğu gerçeğini kabul etmektir. Geçen hafta Çin'deki DOĞU deneyiminden bahsetmiştim.Bu "T" harfinin kısaltmasında Rusça "токамák" kelimesinden sözcüklerden kaynaklanmaktadır.Aynı güneşte olduğu gibi.Tokamak, füzyon enerjisini kullanmak için tasarlanmış deneysel bir makine.Aşırı sıcaklıklarda, elektronlar çekirdeklerinde ayrılıyor ve maddenin iyonize hali olan plazma haline geliyor.Yüklü parçacıklardan (yani pozitif çekirdeklerden ve negatif elektronlardan) oluşan plazmalar, soluduğumuz havadan yaklaşık bir milyon kat daha az yoğun, çok zayıf ortamlar.Füzyon plazmaları, hafif elementlerin kaynaşabileceği ve enerji üretebileceği bir ortamı sağlıyor.Vakumlu bir simit.
No comments